Zihinsel Zaman Yolculuğu Yapılmasını Sağlayan Zaman Hücreleri Nedir?

Zaman hücreleri denilen kavram aslında hatırlama eylemi ile bağlantılı olarak geçmişe ve geleceğe gitmeyi sağlayan hipotalamustaki nöronlardır. Beyin sırlar saklayan bir organdır ve araştırmalar devam etmektedir. Burada en çok merak edilen nokta ise “zihinsel zaman yolculuğu yapılmasını sağlayan zaman hücreleri nedir?” sorusudur. Bu soruya yanıt bulmak adına farklı çalışmalar yürütülmektedir.

Zaman Yolculuğu Nedir?

Hafızayı düşündüğümüzde, genellikle geçmişi düşünürüz. Gerçekten de, bir yüzyıldan fazla bir süredir hafıza araştırmacıları, insanların ve hayvanların geçmiş deneyimleri nasıl depolayıp hatırladıklarına ve hangi beyin yapılarının bu işlevleri desteklediğine odaklandı. Daha yeni araştırmalar, hafızaya farklı bir bakış açısı getiriyor. Son bulgular, hafızadan sorumlu bir beyin bölgesi olan hipokampusun, insanlar gelecekteki olayları hayal ettiğinde aktif olduğunu gösteriyor.

Ek olarak, amnezi hastalarında hipokampusun hasar görmesi geleceği hayal etme yeteneğini bozar. Ayrıca, fareler kendi çevrelerinde gezinirken, hipokampusteki nöronlar, onların istenen sonuca ulaşmalarını sağlayacak olan gelecekteki yolları “simüle eder”. Birlikte, bu bulgular, hipokampusun ve diğer beyin bölgeleriyle olan bağlantılarının, gelecekteki olaylar hakkında tahminlerde bulunmak için geçmiş deneyimler üzerine kurulduğunu göstermektedir.

Zaman Hücreleri Nasıl Çalışır?

Araştırmacılar, insan beyninde, insanların anılarını tararken önceki olayların doğru sırasını hatırlamalarına izin vermekten sorumlu olduklarına inandıkları hücreleri ortaya çıkardılar. Medya kuruluşuna göre, “zamansal bilgileri temsil ettiği” düşünülen bu sözde “zaman hücreleri”, diğer görevlerin yanı sıra, beyin kütlesinin merkezinde yer alan ve hafızayı yöneten bir alan olan hipokampusta bulunan nöronlardır. İnsan beynindeki zaman sırasını hatırlamak ve hatırlamak için önemli olan bazı nöronal devreleri tanımladı.

Epizodik Hafıza Nedir?

Epizodik bellek, zamansal olarak bitişik öğeleri zengin ve tutarlı deneyimler haline getirme yeteneğimizi tanımlar. Bu anıların oluşumu, beynin zamansal bilgiyi temsil etmesini gerektirir ve epizodik hafızanın hayvan modellerindeki son keşifler, mesial temporal lobdaki (MTL) “zaman hücrelerinin” aktivitesinin hafıza oluşumunda bu kritik rolü yerine getirdiğini göstermektedir. Yani bu bilgi, zaman hücrelerinin, insan epizodik belleğinde zamansal ve bağlamsal bilginin temsili için özel bir mekanizma sunduğudur.

Bilgi Öğrenme ve Alma: Ön Loblar

Ön loblar, neye dikkat ettiğiniz, neyi hatırlayacağınızı belirler. En sevdiğiniz televizyon programını izliyorsanız ve eşiniz içeri girip size sözlü bir yapılacaklar listesi veriyorsa, dikkatiniz televizyona odaklanmışsa listeyi hatırlamakta zorluk çekersiniz. Bununla birlikte, dikkatinizi odaklamak için ön loblarınızı kullanabilirsiniz. Alnınızın arkasında bulunan ön loblar aynı zamanda gönüllü olarak anıları geri getirmemizi sağlar. Aslında, belirli bir hafızayı ararken, aramayı yapan ön loblarınızdır.

Bağlam Sağlama: Parietal Loblar

Size doğru bir arkadaşınız gelirken hatırlamak için uğraştığınız bilgiyi aniden hatırladığınız olmuştur. Bu deneyimi parietal loblar sağlar. Epizodik hafızanın bilinçli olarak hatırlanması, beynin üst, arka kısmında yer alan parietal loblardan gelir.

Epizodik Hafıza ile Sol ve Sağ Beyin Ilişkisi Nedir?

Her iki tarafta birer tane olmak üzere iki hipokampiniz, ön lobunuz ve parietal lobunuz var. Sol beyin sistemi kelimeler ve dil için uzmanlaşmıştır. Sağ beyin sistemi, görüntüler, beden dili ve ses tonu gibi dilsel olmayan bilgileri hatırlamakta özellikle iyidir. Böylece, arkadaşınızla bir konuşmayı hatırladığınızda, sol hipokampüsünüz konuşulan kelimeleri, sağ hipokampüsünüz ise bunların nasıl söylendiğini, arkadaşınızın yüzünü ve aktarılan duyguyu hatırlar.

Normal Yaşlanma Sırasında Epizodik Hafıza Düşer mi?

Epizodik bellek sisteminin farklı bölümlerini bilmenin faydalı olmasının bir nedeni, öğrenme, arama ve kaynağı hatırlama yeteneği gibi ön lob işlevlerinin normal yaşlanmada azalma eğiliminde olmasıdır. Bu nedenle, insanların yaşlandıkça epizodik bellekte üç değişiklik fark etmesi normaldir. Bunlar;

Öğrenme azaldığından, bilgiyi hipokampusa sokmak ve hatırlanması için bilginin birkaç kez tekrarlanması gerekebilir.

Arama işlemi yavaşladığından, bir hafızayı geri getirmek daha fazla zaman alabilir veya bir ipucu veya ipucu alabilir.

Kaynağı yargılama yeteneği azaldığından, bilgiyi nereden öğrendiğimizi hatırlamakta zorluk yaşamak daha yaygın olabilir.

Ancak normal yaşlanmada, bilgi bir kez öğrenildiğinde, bir kişi zorlansa bile onu geri alabilmelidir. Buna karşılık, bir kişi öğrenilen bilgileri alamıyorsa, bu normal yaşlanmaya ek olarak bazı problemlerin mevcut olduğunu gösterir.

İnsan Hipokampusundaki Zaman Hücreleri Epizodik Hafızayı Destekliyor mu?

Zaman hücreleri, bilişsel bir görev veya deneyim içinde belirli anlarda ateşlenen hipokampus ve entorinal korteksteki nöronlardır. Bellek kodlamayla ilgili birçok önde gelen teori, zaman hücrelerini belleğe geçici bileşenin kaynağı olarak sunarken, bunlar insan kayıtlarında hiçbir zaman gözlemlenmemiştir. Hafıza kodlama ve geri alma sırasında insanların medial temporal lobundaki zaman hücresi popülasyonlarını tanımlarız.

Ayrıca, kodlama sırasında zaman hücreleri tarafından sağlanan zaman sinyalinin stabilitesinin, geri alma sırasında anıları geçici olarak sipariş etme yeteneğini etkilediği gösterilmiştir. Zamansal bilginin organizasyonu, epizodik anıların kodlanması ve geri alınması için kritik öneme sahiptir.

Beyinde Zaman Yolculuğu Nedir?

Zaman yolculuğuna inanır mısın? Geçmişten bir şey hatırladığımızda veya gelecekte olacak bir şeyi hayal ettiğimizde, zihinsel zaman yolculuğuna gireriz. Bilim adamları, zihinsel olarak geçmişe ya da geleceğe yolculuk yapsak da, aynı beyin bölgelerinden bazılarının aktive olduğunu keşfettiler. Bu bölgelerden biri, uzun süreli anılar oluşturmadaki rolüyle ünlü bir beyin yapısı olan hipokampüstur.

Hipokampusun zarar görmesi hafıza sorunlarına neden olur, ancak aynı zamanda gelecekteki deneyimleri hayal etme yeteneğini de bozar. Geçmişi hatırlamak ve gelecek hakkında düşünmek arasındaki bu beyin bağlantısı, hafıza, planlama ve karar vermenin derinden ilişkili olabileceğini düşündürmektedir. Anılar oluşturma yeteneği, geçmişi hatırlamamızı sağlar. Ama belki de anıları oluşturma yeteneği, geleceği düşünmemize ve planlamamıza izin verecek şekilde evrimleşmiştir. Aslında sadece beyin yeteneklerimizi kullanarak zamanda yolculuk yapmak mümkündür.