Okula Gitmek İstemeyen Çocuklar İçin Yapılacaklar

Pek çok çocuk okula gitmeyi dört gözle bekliyor. Çocuklar, okulda geçirdikleri vaktin her kısmından aynı oranda zevk almayabilirler fakat genel olarak okulda arkadaşları ile beraber vakit geçirmek, yeni bilgileri öğrenmek ya da sınırlarını zorlamaktan hoşlanıyor. Bazı çocuklar ise, okula gitmek istemiyor ve oldukça korkuyor.

Bu çocuklarda okula gitme fikri o denli stres verici bir duruma dönüşebilir ki okula gitmemek adına sinir krizi geçirebilir ya da baş ağrısı, karın ağrısı, göğüs ağrısı gibi çeşitli şikâyetleri olduğunu söyleyebiliyor. Peki, okula gitmek istemeyen çocuklar için yapılacaklar nelerdir?

Çocuklar Niçin Okula Gitmeyi Reddeder?

Bazı çocuklarda ise, okula gitmek istemenin açık nedenleri olabiliyor. Bunlar; zorbalık görme, bir aile üyesinin ölümü ya da yeni bir yere taşınma şeklinde nedenler olarak kendilerini gösterebiliyor. Okula gitmeyi büyük oranda reddetmenin bakıldığında her ne kadar ayrılma korkusu ve soysal fobiler ile ilişkili olduğu düşünülse bile, bu eylemin asıl sebebini tahmin etmenin en kolay yolu, çocuğun okula gitmeyi reddetmesinin tereddüt ya da gerginliği tetikleyen düşünce ve tecrübelere bağlı olduğunun farkında olmaktan geçiyor.

Çocuklarda Okul Reddinin Belirtileri

Çocuklarda okula gitme reddi, en çok üç ile beş yaş aralığında olan çocuklar arasında, anaokuluna başladıkları vakitte görülüyor. Bu özel durumlar, on ila on bir yaş arasındaki çocuklarda ise, ilkokulun sonlarına doğru görülüyor.

Çocukların okula gitme zamanı geldiğinde gösterecekleri ret belirtileri, sinir krizi geçirme ya da ağlamaya ek olarak;

• Karın ağrısı,
• Baş ağrısı,
• Baş dönmesi,
• Mide bulantısı,
• Göğüs ağrısı,
• Eklem ağrısı,

Bu durumları da kapsayabiliyor. Her ne denli bu belirtiler başka hastalıklardan mustarip olan çocuklarda dahi görünebilse de bunun temelinde okul reddinden kaynaklanıp kaynaklanmadığını anlamanın en iyi olan yolu çocuğunuza okula gitmeyeceklerini söylediğinizde durumlarında herhangi bir iyileşme görüp görmemenizden geçiyor.

Okula Gitmeyi İstemeyen Çocuklara Nasıl Yaklaşılmalıdır?

Çocukların okula gitmeyi reddetmesinden kaynaklı olarak ortaya çıkabilecek diğer belirtiler;

• Kilo almak,
• Ciltte soğukluk,
• Okula gitmediği zaman çocuğunuzda bu belirtilerden herhangi birini görmemek,

Şeklinde sıralanıyor. Doktor muayenelerinde ise herhangi bir hastalık belirtisine rastlanamaması görülüyor. Örneğin, çocuğunuz bir eklem ağrısından şikâyetçi olabilir fakat doktor, muayenesi sonucunda eklemlerinde herhangi bir problem ile karşılaşmayabilir. Bu tür korkular, fobiler ya da çocuğunuzun yanınızdan ayrılmayı istememesi, çok yoğun oranda endişelenmesi yahut kâbus görme gibi anksiyete belirtileri şeklinde sıralanıyor.

Okul Reddi ile Başa Çıkma

Okul reddi ile başa çıkmalarda temel amaç esasen çocuğu okula gitmeye ikna etmekten geçiyor. Çocuğunuz hastalanmış gibi göründüğünde veya o gün evde kalmayı istediğinde çocuğunuzun esasen okula gitmeyi reddettiğini anlayıp anlamamak her daim kolay olmayabilir. Doktor muayenesinde, çocuğunuz okula gitmeyi istemediğinde atılacak olan ilk adımdır. Bu muayenenin sonucunda çocuğunuzun okula gitmesine engel olacak herhangi bir fiziksel problem olmadığı anlaşılıyor.

Okul Reddi Teşhisi Konulduktan Sonra Neler Yapılabilir?

Çocuğunuzun her gün okula gittiğinden emin olmanız gerekiyor çünkü çocuğunuz evde ne kadar uzun süre boyunca kalırsa sonra okula gitmesi de onun için bir o kadar zor oluyor. Çocuğunuzun fiziksel bir rahatsızlığı olmaması, gösterdiği belirtilerin gerçek olmadığı da anlamına gelmiyor.

Çocuğunuz bahsetmiş olduğu karın ya da baş ağrısı gibi belirtiler hakkında esasen yalan söylemiyor, okula gitme korkuları sebebiyle bu belirtileri gösteriyor da olabilirler. Çocuğunuzla ve okuldaki olan görevlilerle konuşmanız gerekiyor ve çocuğunuzun okula gitmek istemeyi reddetmesini tetikleyebilecek şekilde zorbalık, dersteki performans ile ilgili olarak problemler ya da arkadaş edinmede zorluk çekme şeklinde olası nedenlerin üstünde durulması gerekiyor.

Okula Gitmeyi İstemeyen Çocuklara Nasıl Davranılmalıdır?

Eğer çocuğunuzu okula gitmesi adına zorladığınızı düşünüyorsanız, doktorunuzdan ya da okuldaki görevlilerden size bir çocuk psikoloğu yahut psikiyatristi önermelerini istemeniz de en doğru olacak adımlardandır. Çocuğun bahsedilen çeşitli belirtileri (örneğin revirde on ya da on beş dakika geçirme ihtiyacı duyduktan hemen sonra tekrar sınıfa dönmüş olması) okulda gösterdiği zaman ne yapılacağı ile ilgili bir aksiyon planları belirlemeniz gerekiyor.

Bir belirti güncesi oluşturulmalı ve çocuğunuzun gerçekten de okula gidebilecek gibi olmadığı vakitte hekime gösterilmelidir. Eğer boşanma, ayrılma, ailede ölüm, yeni kardeş yahut yakın zamanda taşınmış olma gibi bazı majör değişiklikler varsa, belirtileri gözden geçirin.

Ebeveynler için en mühim noktalardan biri, çocuğun göstermiş olduğu belirtilerin fiziksel bir rahatsızlıktan ziyade okul reddi nedeniyle ortaya çıkıyor olma ihtimaline açık şekilde olmalarıdır. Bu ihtimale açık durumda olmak, çocuğunuzun okula daha rahat bir biçimde dönmesini ve gereksiz yere testlerin yapılmamasını sağlıyor.

Okul Reddinde Hangi Adımlar Sürdürülmelidir?

Okul reddinde çocuğun ilk ağlamasında ya da sesinin titremesinde olay hemen büyütülmemelidir. Öğretmeninden de böyle bir anda bu adımları izlemesini rica edin, panik yaratmadan krizin geçip geçmeyeceğini anlayın. Çünkü̈ çok yeni bir ortamda sosyal olmayı bilmeyen bir çocuğun, oyuncak sahiplenmesi dahi kriz sebebi olabiliyor.

Dolayısıyla gün içerisinde farklı şekilde duygusal geçişlerin yaşaması oldukça doğaldır. Çok tepkisel olduğu konular varsa bunları daha önceden öğretmenine söylemeniz ve sınıf içindeki gözlemlerini sizinle paylaşmasını isteyebilirsiniz. Sizi çok fazla özlediğini söyleyerek içinizi parçalayan bir çocuğunuzun, cebine fotoğrafınızı koyabilir ve özlediği zaman bakmasını isteyebilirsiniz.

Hatta bunu adeta bir etkinliğe dönüştürebilir, okul öncesinde ilk haftada etkinliklerinizi artırabilirsiniz. Çocuklar için oldukça rahatlatıcı bir etkisi olacaktır. Herhangi bir materyal kullanmadan yalnızca düşünceyle sakinleştirme yöntemleri kullanılabilir; hatta “Özlediğin zaman gözlerini kapatıp beni düşünebilirsin.” şeklinde bir telkinle bu süreç devam ettirilebilir. Çocuğun davranışları ya da hareketleriyle ilgili başkalarına açıklamalar yaparken dikkatli olunması gerekiyor.