Mobilde Sayfa Kaynağı Nasıl Görüntülenir?

İnternette çeşitli sitelerde dolaşım yapan kullanıcılar, kullandıkları sitenin kaynak kodlarından bilgi edinebilir. Tabi ki kodlama ve yazılım hakkında bilgi sahibi olmayan kullanıcılar pek anlayamaz. Bazı sitelerde kaynak kodlarında değişiklik yapılabilir, bazı siteler tam tersine izin sağlamaz. Kaynak kodu internet tarayıcısından veya direk sayfa adresinden görüntülenebilir. Bilgisayarda kaynak kodunu görüntülemek için “Ctrl+U” tuşlarına aynı anda basılır. Tuşlara basıldığı an ayrı bir sekmede o sitenin kaynak kodunun bulunduğu sayfa karşınıza gelir.

Peki, mobilde sayfa kaynağı nasıl görüntülenir? Mobil cihazlardan internete girildiğinde, kullanılan tuşlar olmadığı için başka bir formül bulunuyor. Mobil cihazda internet sitesinde iken site adresinin en başına “view-source:” yazısı eklenir ve aratılır.

Site adresinin başına bu kod eklenip, aratıldığında aynı bilgisayarda olduğu gibi karşınıza kaynak kodun bulunduğu sayfa gelecektir. Mobil cihazlarda internet tarayıcı uygulamasının, bilgisayarda kullandığınız internet tarayıcısı ile aynı olsa da, bilgisayarda erişilebilen araçlara mobil uygulamada erişemeyebilirsiniz. Bu nedenle bulunduğunuz sayfanın kaynak koduna en kısa ve pratik şekilde ulaşmak bulunduğunuz adresin başına söylediğimiz kodu eklemek olacaktır.

Sayfa Kaynağı Nedir?

Bildiğiniz üzere bilgisayarlar kod karmaşasıyla çalışıyor. Kullandığımız programlar, oyunlar, uygulamalar ve internet siteleri de kodlarla tasarlanıyor. Tabi bu kodların işlevlerini yazan kodlar da zamanında yazılmış. Yani kod sonsuzluğu denilebilir. Bu kod yazma konusunda kendisini geliştirmek isteyenler. Yazılım işiyle ilgilenirler.

Yazılım ve kodlama bu programlamaları hayata geçirmeye yarıyor. Kaynak kodları çoğunlukla, yazılım türlerinden birinin dijital dile sentezlenip, tasarlanması ve şekillenmesi durumundan önce bu konuya ilgi duyan insanlar gözden geçirip, üzerinde çalıştığı kodlama şeklidir. Kaynak kodu, global bir dil olarak tanımlanabilir.

İnternet dünyasının çoğunluğuna bakıldığında, hemen hemen her bölgede benzer kaynakları ve kodları karşınızda görebilirsiniz. Bu kodlarda yazılımdan anlayan kişiler eğer kapalı kaynak kodu ise biraz daha sınırlı bilgilere erişir. Tabi ki sayfanın kaynak kodu açık ise daha detaylı bilgiler görülebilir. Açık kaynak kodlu sayfaların kendine has avantajları mevcuttur.

Kaynak Kodları Ne Anlatır?

Standart internet sitelerindeki kaynak kodları çok bilgi içermez. Ayrıca sitenin bir güvenlik duvarı vardır. Bu nedenle site sahibinin gördüğü ayrıntılı bilgileri, site üzerinde sayfa kaynağında görünen koda bakarak göremezsiniz.

Sitenin kaynak kodu genelde site sahipleri tarafından görünür ve müdahale edilir. Kaynak kodlarına sade bir dille bakmak gerekirse, site üzerinde kaynak koduna bakıldığında o sitenin sadece sayfa düzeni, kullanılan renkler, yazı tipleri gibi basit özelliklere erişilir.

Kaynak Kodları Ne İşe Yarar?

İnternet siteleri fazlasıyla karışık bir kombinasyona sahiptir. Bu nedenle aranılan bir bilgi veya yazı, hiç tahmin etmediğiniz bir kaynakta bulunuyor olabilir. İnternet ve bilgisayar dünyası ucu, sonu tahmin edilmesi çok zor yerlere varıyor. Abartmak gerekirse uzay boşluğunun sonsuzluğu gibi düşünülebilir. Kodlar, kodları yazan kodlar, kodların işlevini yazan kodlar vardır. Bu teknoloji kendiliğinden var olmadı. Uzun yıllardır kullandığımız teknolojiye ne emekler verildiğini yavaş yavaş anlıyoruz.

Kaynak kodlarının ne işe yaradığını şöyle sıralayabiliriz;

• Sitenin yüzeysel özelliklerini gösterir.
• İzin verildiği takdirde müdahale edilebilir.
• Ne şekilde görüntüleneceğine karar verir.

Kodlamada site için kaynak kodları bu tür özelliklere sahiptir.

Kaynak Kodunun İlk Ortaya Çıkışı

Kaynak kodunun ortaya çıkışı net bir tarihte belirlenemiyor. Fakat 1940’lı senelerde yazılım ve kodlama başlamıştır. Kaynak kodunun başlangıç yılları olarak sayılabilir. İnsanlar kodlamayı o tarihlerde denemeye başladı. Yazılım ilk olarak ikili kod ile yazıldı. Bu nedenle, ilk kaynak kodunun yazılışı bu dönemde kabul ediliyor.

O zamanlarda kodlama girişimlerine olan ilgi git gide artış göstermiştir. Zamanla kaynak kodları da kendi içerisinde ayrılmıştır. Yıllar geçtikçe kaynak kodlarını daha rahat yazabilmek için yazılım ve programlama başlamıştır. Çeşitli yazılımlar üretilerek, herhangi kaynak kodu yazma işinin aldığı zamanı hemen hemen yarı yarıya düşürülmüştür.

Serbest Kaynak Kodu

Açık kaynak kodu olarak da adlandırılan bu kod, bir yazılımın kaynak kodları ile beraber ortaya sunulması şeklinde de açıklanabilir. Yazılım işi yapanlar açık kaynak kodunu ortaya sunarken kaynak kodları ile birlikte uygulamanın dosyasını da sunabilme şansına sahiptir. Biraz önce de bahsettiğimiz gibi kullanıcı ve yazılım uzmanlarının kaynak kodunu görüntüleyebilmesi için açık bir şekilde sunulması gerekir.

Serbest Kaynak Kodunun Yazılıma Etkileri

Çoğunlukla network bünyesindeki şirketler açık kaynak kodunu tercih etmezler. Bu sayede erişim sağlayan kişiler hazırlanmış ve tasarlanmış kodu kullanırken görme ve değiştirme yetkisinden mahrum kalmaktadır. Serbest kaynaklı yazılım kodu herkese açık olduğundan, doğal olarak bazı avantajları da getirir.

Çoğunlukla serbest kaynak kodu olan sitelerin yöneticileri bazı avantajlara sahip olurlar. Kodlamada bazı ayrıntılar gözden kaçabilir. Veya üzerinde durulması gereken nokta atlanabilir. Çünkü kodlama bazen yazılımcıların uzun zamanını almakta. Bazen bir veya birkaç kişi bile kusursuz kodlama işlemini gerçekleştirmede zorlanıyor.

Açık kaynak kod kullanan sitelerin başlıca sağladığı olanaklar şu şekilde sıralanabilir;

• Açık koda sahip olan siteler, tarzları ve teknikleri sayesinde diğer yazılımcılara ışık tutabilirler.
• Herkese açık olması, ilgilenen kişilerde yaratıcılık uyandırabilir.
• Bir sorun oluştuğunda müdahale edebilecek yazılımcılar olur.
• Yaşanan sorunlar kısa süre içerisinde çözülür, erişim aksamaz.
• Yazılımdaki çeşitliliği arttırır.
• Güvenilir olma potansiyeli, göz ardı edilemez.

Bunun gibi özelliklerle açık kaynak kodu kayda değer topluluk tarafından kullanılır.

Sayfa Sahiplerine Kaynak Kodları Tehlikeli Midir?

Açık kaynak kodları ilk bakışta güven konusunda noksan gibi gözükebilir. Fakat açık kaynak kodları büyük kitlelerle beraber gözlemlendiği için, güvenlik açıklıkları kolayca yakalanabilir. Yakalanan güvenlik açıklığı gözlemleyen yazılımcılar tarafından kapatılır. Kabaca bakacak olursak 5 kişilik bir grubun kapalı kaynak koduyla yazdığı sayfa ile yüzlerce kişinin gözden geçirdiği açık kaynak kodlu sayfanın güvenlik açığı olma ihtimali aynı değildir.