Kronik Stresin Alzheimer’a Sebep Olur Mu?

Kronik stres ve Alzheimer ilişkisi olduğu uzmanlar tarafından doğrulanmıştır. Alzheimer hakkında bilinenler gibi bilinmeyen pek çok detay mevcut. Bunlardan biri de stres faktörünün bu rahatsızlık üzerindeki etkileridir.

Alzheimer Nedir?

Alzheimer, basit tanımıyla yakın hafıza kaybı anlamına gelir. İsim, adres bilgisi, telefon numarası, tarih, güncel bilgiler gibi birçok şeyin hatırlanmaması, mantıklı düşünme kabiliyetinin kaybedilmesi, iletişim kurma yeteneğinin azalması ve kişilikteki değişimlerle kendini gösterir. Kişideki psikolojik durumun tehlikeli boyutlara gelir ve tıbbi müdahale gerektirecek aşamaya gelinir. Tüm bu değişimler kişinin yaşam kalitesini düşürür.

Kişi günlük yaşamını norm al bir şekilde devam ettiremez hale gelir. Düşünme ve öğrenme yeteneklerinin kaybıyla birlikte kişinin yaşamı olumsuz etkilenir. Hasta günlük sıradan ve basit aktivitelerini bile yapması zorlaşır. Bu da kişinin hayatını çok daha zor bir hale getirir.

Alzheimer Nasıl Gelişir?

Halk arasında bunama olarak adlandırılan Alzheimer oldukça yayındır. İlerlemeye kaydettiği için zaman içinde yaşa bağlı olarak artış gösterir. Yani başlangıçta yaşanan birkaç hafıza kaybı ilerleyen dönemlerde daha belirgin şekilde görülür.

Hastalığın başlangıcında ilk olarak hasta ismini unutur. Bildiği, sürekli gittiği yerleri tanımamaya başlar. Bu hafıza bozukluğu gün ve gün daha da yayın bir hale gelerek devam eder. Gelişim süreci son derece hızlı olduğu için hastalığın başlarda teşhis edilmesi ve tedaviye tabi tutulması oldukça önemli. Uzman hekim gerekli tetkikler ve zihinsel değerlendirmeler yapar. Tedaviyle hastanın yaşam kalitesi artırılır.

Alzheimer Sebepleri Nelerdir?

Alzheimer hastalığıyla ilgili pek çok çalışma yapılmış olup halen bazı çalışmalar devam etmektedir. Bilim insanları yaptıkları araştırma ve çalışmalar sonucunda bu sağlık sorununun beyinde biriken çöp proteinlerden kaynaklanıyor olabileceğini belirtmektedirler. Bu proteinler Amiloid, Tau ve Beta proteinleridir. Bu çöp proteinlerin temizlenmesi için tedavi yöntemleri bulunmuştur. Son yıllarda bulunan bu tedavi yöntemleri henüz yaygın olarak uygulanmasa da bu hastalığın tedavisi için umut vericidir. Beyin MR da yaygın olarak kullanılıyor.

Tau ve Amiloid proteinlerinin beyinde birikmesi sonucuyla yavaş yavaş hücre ölümleri gerçekleşiyor. Bununla beraber bu birim sonucu beyinde yer alan sinir hücrelerinin aralarındaki bağlantı kopmaya başlıyor. Sinir hücreleri yani noronlar beynin farklı kısımları ve vücut arasındaki mesajları iletiyorlar. Aralarındaki bağ kopunca bu mesaj iletimi azalıyor. Buna bağlı olarak Alzheimer hastalığının bulguları baş göstermeye başlıyor.

Alzheimer Belirtileri

Alzheimer hastalığında belirtiler şunlardır;

• İlk ve hemen her hastada görülen belirti unutkanlıktır. Bu hastalığın ilk aşamasından itibaren görülmeye başlar.
• Son zamanlarda yaşanan olayların unutulması. Yapılan konuşmaların hatırlanmaması.
• Eşyaları farklı yerlere koymak. Söz gelimi; gözlüğün buzdolabına konması.
• Muhakeme etme becerisinin azalması
• Halisünasyon ve sanrılar yaşanması.
• Uyku bozuklukları.
• Kaybolmak
• Sürekli tekrarlayan sorular.
• Gerginlik, saldırganlık ve stres gibi değişimler.
• Hastalığın ilerleyen zamanlarında hafıza bozukluk belirtileri daha da yoğunlaşır.
• Her hastada bütün belirtiler görülmese de bazı hastalarda görülebilir.

Stresin Alzheimer Üzerindeki Etkileri

Alzheimer rahatsızlığı işle ilgili en fazla merak edilen husus stresin bu hastalık üzerindeki etkileridir. Stres, endişe ve üzüntü Alzheimer semptomlarının gelişmesinde etkiye sahiptir. Stres faktörü bu hastalığın gelişmesine zemin hazırlar. Hastalığın ortaya çıkmasının nedenleri tam olarak tespit edilemese de bazı faktörler bu hastalığın gelişmesine neden olur. Bu faktörler arasında stres de mevcut. Stres bu hastalığın gelişmesinde bir risk faktörüdür. Duygusal çöküntüler, depresyon gibi birçok ruhsal durum bu hastalığın oluşması için bir etkiye sahiptir.

Alzheimer Teşhis Nasıl Konur?

Bu sağlık sorunu sağlık sorunu yaşlanmanın bir parçası olarak düşünülse de bu çok doğru bir düşünce değildir. Teşhis için önemli olan doğru zamandır. Bunun yanı sıra teşhis için doğru muayene ve tetkikler de büyük öneme sahiptir.

Alzheimer teşhisi için bir tek test yapılması yeterli değil. Tanı için birçok test uygulanır. Hastalar genellikle nöroloji kliniklerine yönlendirilirler. Uzman hekim hastanın sağlık geçmişi, kullandığı ilaçlar, varsa başka sağlık sorunları gibi konularda bilgi alır. Bu bilgilerin doğru verilmesi gerekir.

Alınan yanıtlara göre problem çözme, hafıza, dikkat, dil ve sayma becerilerinin ölçülmesi için bazı tıbbi taramalar yapılır. Bununla birlikte benzer belirtileri olan rahatsızlıkların tespiti için kan ve idrar tahlilileri de gerçekleştirilir. MR, pozitron yayınlayıcı tomografi ve EEG beyin taraması seçenekleri uygulanır. Tüm bunların sonucunda kesin olarak Alzheimer teşhisi konulur.

Alzheimer Tedavisi Nedir?

Kesin bir tedavi şeklinden bahsetmek mümkün değil. Ancak; semptomatik tedaviler, ilaçlar ve davranışsal uygulamalar ile rahatsızlığın bulgularda meydana gelen problemleri azaltmak mümkün. Hastanın anlama ve kavrama yeteneği, diş, hijyen, banyo ve yakınlarını tanımada yaşanan sorunların azaltılması mümkün oluyor. Tedavi süreci hastadan hastaya değişir. Hastanın yaşına ve Alzheimer hastalığının düzeyine göre tedavi süresi değişiklik gösterir. Dolayısıyla her hastanın tedavi süreci kendine özeldir. Tedaviyle hastanın yaşam kalitesi bir nebze de olsa yükseltilir. Hayatının kolaylaşması sağlanır.

Kimler Alzheimer Riski Altında?

• Her hastalıkta olduğu gibi Alzheimer hastalığında da risk grupları mevcut.
• İleri yaşlarda risk artar.
• Birinci dereceden akrabası bu hastalığa yakalanan genç kişiler risk alanındadır. Bu kişilerde genetik faktörlere bağlı olarak Alzheimer hastalığının gelişme riski diğer kişilere göre daha fazladır.
• Hafif bilişsel bozukluk yaşayan kişilerde önemli bir demans riski mevcuttur.
• Down sendromlu hastaların bu hastalığa yakalanma riskleri yüksektir.
• Uyku düzeni bozuk kişilerde bu hastalığa yakalanma riskini taşırlar.
• Tedavi edilmemiş depresyon
• Kafa travması
• Sigara kullanımı ve sigara kullanılan ortamlarda olmak

Bunların yanı sıra; obezite, egzersiz eksikliği, şeker hastalığı, kolesterol, yüksek tansiyon gibi rahatsızlık yaşayan kişilerde de Alzheimer rahatsızlığının görülme riski yüksektir.