İktisadın Temel Amacı Nedir?

İktisat biliminin temel tanımı, iktisadi faaliyet niteliği, faaliyetlerinin çeşitleri, makro ve mikro düzeylerde analizleri, günümüzdeki iktisadi konularına ilişkin olan bilgiler, ekonomik sistemlerin kavramı ve çeşitlerine ilişkin şekilde konulara genel olan bir başlangıç yapıldıktan hemen sonra mikro iktisadın teorik temellerini oluşturulmuş olan arz ve talep ilişkisi kavramsal şekilde incelenerek fiyat mekanizmasının temelinde nasıl işlediği merak ediliyor. Talep ya da arz olan fonksiyonları formüle edilip arz ve talep kanunlarıyla ilgili şekilde istisnai durumlar değerlendiriliyor. Peki, iktisadın temel amacı nedir?

İktisat Biliminin Tanımı Nedir?

İnsan gereksinmelerini karşılamakta olan kaynaklar sınırsız şekilde olsaydı iktisat biliminin temelinde ortaya çıkması olanak dışı olurdu. Bilindiği gibi insanların ihtiyaçları sınırsız şekilde olmasına karşın bu ihtiyaçları karşılayacak şekilde malların ve hizmetlerin miktarı sınırlıdır. Toplumun kaynakları yalnızca doğanın serbest şekilde sunmuş olduğu toprak, orman ve madenlerden oluşmuyor. Bunun yanında fiziki ya da zihnî şekilde emeğe de ihtiyaç bulunuyor.

Kaynakların tümüyle sınırlılığı, her ekonomi adına var olan genel ve sürekli bir problem oluyor. Bu durumda sınırlı olan kaynakların kullanımlarında herhangi bir seçimleri yapmak, hangi malların ise üretileceği üzerinde bir karara varabilmek zorunluluğu açık oluyor. Böylece temel bir amaca varmak adına, sınırlı kaynakların israf edilmeden en etkili şekilde kullanılabilmesi adına hangi malların hangi metotlar ile kimler adına üretileceği konusu da önem arz ediyor. İktisat biliminin temel ve önemli konularından biri ise tercihin hangi şartlar altında, hangi etkenlerin sonucunda da yapıldığını araştırıyor.

İktisat Biliminin Amacı Nedir?

Toplum içinde yaşamakta olan insanlar, üretmiş oldukları malları birbirleri ile değiştiriyor; iktisat diliyle mübadele ediyor. Bu sebeple iktisat biliminin temel konularından biri de mübadele oluyor. Bu sayede iktisat bilimi; kıt olabilecek kaynakların nasıl dağıtılmakta olduğunu ve üretilmekte ola malların hangi şartlar altında mübadele edildiğini inceleniyor. Bütün bu açıklamalar ile iktisat bilimi; üretim ile tüketim ya da arz ile beraber talep arasında dengenin nasıl oluşmakta olduğunu ve üretim faktörlerinin nasıl kullanıldığını incelemekte olan bir bilim olarak tanımlanıyor.

İktisadi Faaliyetin Niteliği ve Temel Amacı

İktisadi olan faaliyetler; insanların temel ihtiyaçlarını karşılamak, içinde bulunmuş oldukları maddi şartları düzenlemek ve düzeltmek, refah düzeylerini en üst düzeyde artırmak amacı ile beraber yaptıkları faaliyetlerdir. Bu faaliyetlerin temel amacı, ihtiyaçlarla beraber bu ihtiyaçları tatmine yaramakta olan araçlar arasındaki uyumsuzluğu gideriyor. İhtiyaçlarla söz konusu olan bu faktörleri gidermekte kullanılmakta olan araçlar arasındaki uyumsuzluk kıtlık terimi ile beraber ifade ediliyor. Bunlara göre iktisadi faaliyetler, kıtlığı gidermeye yönelmekte olan insan faaliyetleridir, ona karşı girişilmiş şekilde bir mücadele oluyor.

İktisadi Faaliyetlerin Temel Manası

Mallar yararlı olarak ihtiyaçları karşılıyor. Kişiler ihtiyaçlarını karşılamadıkları zamanda ya yaşamları devam ettirememekte yahut da yaşamdan zevk almıyor. Bu sebeple insanların yaşamları ve yaşam standartlarını her daim düzenlemeleri, ihtiyaçları ile beraber bunları tatmine yarayan mallar dahilinde kuracakları dengeye bağlı oluyor.

Fakat ifade etmek gerekiyor ki kişiler bugüne kadar hiçbir yerde ve hiçbir vakitte bu dengeyi kuramamışlardır çünkü temelinde ihtiyaçlarla mallar arasında dengesizlik nedenleri bulunuyor. Bu nedenlerin en önemlisi kişilerin doğasından kaynaklanmakta olan ihtiyaçların sınırsız bir şekilde genişleme eğilimine sahip olması oluyor.

Buna karşın ise mallar ihtiyaçlara bakıldığında ya miktar bakımından yetersiz yahut yer ve vakit bakımından zaman zaman uyumsuzdur. Malların yetersizliği temelinde tabiattan kaynaklanıyor. Tabiattaki şekilde maddeler (ham madde, enerji) ile beraber sınırlıdır, kişilerin çalışma gücü sınırlıdır, vakit de sınırlıdır. Bu sebeple sınırlı imkânlarla sınırsız ihtiyaçları karşılamak son derece güç bir durumu ortaya çıkarıyor.

İktisadi Faaliyetlerin Temel Amacı ve İktisadın Amaçları

Bu güç durum, kişileri rasyonel davranmaya itiyor. Kişilerin ihtiyaçlarını en iyi şekilde tatmin edebilmek adına sınırlı olan kaynakları mümkün olabildiğince rasyonel şekilde kullanmak gerekiyor. Toplumun en yoğun oranda istediği mal ve hizmetlerin üretimleri doğrultusunda tüm bunları tahsis edip kaynak israfı önleniyor çünkü iktisadi olan kaynaklar sınırlı durumda olduğundan bunların yardımları ile beraber üretilen mal ve hizmetler de sınırlı oluyor ve bunlara iktisadi olan mallar deniliyor.

Bu durumda iktisadi olan malların belirli maliyetleri ve fiyatları bulunuyor. Bir mal ne denli az kaynak ve ne denli az maliyetle üretilebilirse diğer bütün ihtiyaçları karşılayacak olan mal üretimlerini sağlayabilmek son derece mümkün oluyor. Bu sebeple tüketime veya üretime yarayan mal ve kaynakları kullanmaya devam ederken çeşitli tercih ve seçme olanakları bulunuyor.

Kaynakların kıtlığı sorunu sebebiyle en gerekli (tüketim ve üretim) kullanabilme imkânının tümüyle seçilmesi gerekiyor. İhtiyaçlar ve taleplerle mallar arasındaki dengesizlik fakat bu şekilde giderilebiliyor. Bu seçimleri yapabilmek adına bilerek veya bilmeyerek karşılaştırmalar yapılıyor. Çeşitli kullanabilme imkânlarından en yüksek şekilde tatmini ya da en büyük getiriyi yani ürünü sağlayan kullanabilme imkânının seçilmesine rasyonel olan davranış ya da iktisadi davranışlar olarak ifade ediliyor.

İktisadi Faaliyetlerin Amaçları Nelerdir?

Bütün iktisadi davranışlardaki ve faaliyetlerdeki karakterize etmekte olan unsurlar; kıt kaynakların rasyonel şekilde kullanılması ve yapılan seçimlere karşılık katlanılmakta olan fedakârlıktır.

Gelirleri;

• Tüketim harcamalarında ve tasarruflar şeklinde kullanılır,
• Üretim unsurlarının tamamı şu veya bu bileşimde ve şu veya bu alanlarda kullanırken; vakitleri çalışma ve boş zamanlar arasında bölüp farkında şekilde veya olmayarak

Bu tür unsurlara uygun davranılmasıdır. Bu biçimde davranılmadığı zaman eldeki sınırlı kaynaklar israf ediliyor, ihtiyaçlar imkânlar dahilinde karşılanmamıştır, sıkıntı ya da darlık durumu ortaya çıkmış bulunuyor. Tüm bu gerçekler karşısında rasyonel olan akılcı davranışın hedefi; kıtlığı tümüyle azaltmak, ihtiyaçlarla mallar dahilinde mümkün olabilecek en iyi dengeyi kurmaya çalışıyor.