Hamilelikte Hangi Testler Yapılır?
Hayatın en özel dönemlerinden biri olan hamilelik özen ve itina gerektiriyor. Anne adayının hamilelik sürecinde düzenli olarak hekim kontrolüne gitmesi gerek. Bu kontrollerde testler önemli bir yer tutuyor. Hamileliğin dönemlerine özel testler uygulanıyor. Bu noktada anne adaylarının öncelikle hamilelikte hangi testler yapılır? Gibi soruların yanıtlarını bilmeleri gerekiyor. Anne adaylarının bu konularda doğru bilgiler edinmeleri doğru bir yol izlemelerini sağlar.
Uzman hekimlerin kontrolünde sağlıklı bir gebelik geçirilir. Aynı zamanda anne adayının ve bebeğin sağlığı birçok riskten korunmuş olur. Doğumun sağlıklı bir şekilde gerçekleşmesi açısından da doktor kontrolünün önemi büyük.
İçindekiler
Hamilelikte Testler Ne Faydalar Sağlıyor?
Hamilelik döneminde yapılan testler birçok fayda sağlar.
- İdrar tahlili; böbrek taşı-kum tespiti, idrar yolu iltihabı, şeker tespitiyle şeker hastalığı tespiti yapılır.
- Enfeksiyon tarama testleri; bebekte anomali yapma ihtimali olan hastalıkların gebelik öncesinde geçirilip geçirilmediği ortaya konulur.
- Protein tespiti ile vücutta özellikle yüz ve ellerde ödem, şişme durumları tespit edilir.
- Ultrason ile çocuğun gelişimi, eşin durumu, düşük riski ve dış gebelik gibi önem arz eden durumlar tespit edilir.
- Şeker yükleme testi ise gebelik döneminde şeker hastalığının olup olmadığı öğrenilir.
- Kan grupları tahlili; Rh uyuşmazlığını ortaya koyar.
Tüm hu bilgiler ışığında bu testlerin önemi ortaya çıkıyor. Bu testler sayesinde hamileliğin kontrol altında tutulması, anne ve bebeğin sağlıklarının takibinin yapılması mümkün olur. Dolayısıyla bu testler mutlaka yaptırılmalıdır.
Hamilelikte Testlerin Önemi
Yukarıda da belirtildiği gibi testler hamilelik için hayati öneme sahip. Her anne adayının testlerini düzenli olarak yaptırması gerekiyor. Bu kontrol ve testler ertelenemez. Zira gebeliğin her bir dönemi için kontrol ve testler farklı.
Anne adayının ve bebeğin sağlık kontrolleri, hamileliğin genel durumu bu şekilde kontrol altında tutulur. Bununla beraber riskli durumların olup olmadığı da bu testler sayesinde ortaya çıkar. Böylece riskli durumlar ya da her hangi bir sağlık sorunu söz konusu ise bu doğrultuda önlemler alınması ve tedavi edilmesi mümkün olur.
Hamilelik Döneminde Yapılması Gereken İlk Testler
Hamilelik döneminde ilk uygulanan test hamileliğin kesin olarak tespit edilmesine yönelik olarak yapılan testtir. Yani bu test gebelik testidir. Bu test genel olarak adet dönemini ortasında gerçekleşir. Ortalama olarak döllenmeden 15 gün sonra adet gecikirse bu durumda gebelik testi yapılır ve gebelik durumu net olarak tespit edilir.
Gebeliğin tespitinden sonra ilk kontroller de başlar. Gebeliğin 6-8 haftalarında ilk test ve kontroller gerçekleştirilir. Bu kontrol ve testler kişiden kişiye farklılık gösterse de genel olarak belli kontroller gerçekleşir.
Ultrasonografi uygulanır. Bu yöntemle kalp atımı mevcut olan embriyonun ve embriyoyu beslemekte olan kesenin görüntülenmesi sağlanır.
Kan grubu tayini yapılır. Anne adayının kan grubunun Rh negatif olması halinde eşinin kan grubunun Rh pozitif olması durumunda kan uyuşmazlığı ortaya çıkar. Bu durumda doğumdan sonra bebeğe iğne yapılması gerekir.
Gebeliğin başlangıcında her hangi bir kan eksikliği (anemi)durumunun mevcut olup olmadığı tam kan sayımıyla ortaya konur. Anne adayında kan sayımı yapılır ve hemoglabin miktarı belirlenir. Böylece kansızlık (anemi) tanısı yapılabilir.
Bunların yanı sıra; kan biyokimyası, TORCH Taraması, tam idrar tahlili, PAP Smear Testi, Hepatit B, Hepatit C ve AIDS Taraması, Tiroid Fonksiyon Testi gibi testler uygulanır. Bunun gibi birçok test ile gebelik süreci kontrol altında tutulur.
Hamilelik Testlerinde Temel Alınan Unsurlar
Hamilelik döneminin farklı dönemlerinde farklı testler uygulanıyor. Bu testlerde ise temel alınan bazı özel unsurlar mevcut.
Bu unsurlar;
- Anne adayının yaşı
- Anne adayının yaşam tarzı
- Anne adayının kendisinin ve eşinin aile ve kişisel geçmişi
Bu unsurlar göz önüne alınarak testler gerçekleştirilir.
11. ve 14.Haftalar
Gebeliğin bu dönemi birinci trimester olarak adlandırılır. Bu dönem gebeliğin ilk 3 ayıdır. 11.Hafta sonrasında ultrason muayenesi gerçekleştirilir. Bu muayenede bebeğin ense kalınlığı (NT) ölçülür. İkili testler yapılır. Bu testte bebeğin ense kalınlığına bakılarak bebeğin down sendromlu olup olmadığı belirlenir. Bu muayene 14.haftadan sonra gerçekleştirilemez.
16.-20.Haftalar
Bu dönem ikinci trimester olarak isimlendirilir. İkili kombine test yapamayan kişilere uygulanır. Böylece bebeğin down sendromu riskine bakılır. Bu süreçte üçlü test ya da dörtlü test uygulanır. Bu haftalarda detaylı ultrason gerçekleştirilir.
Uterin arter Doppler kan akımı ölçümleri yapılır. Bununla beraber tam kan sayımları, glukoz testleri, tam idrar tahlili gerçekleştiriliyor. Bu testlerin sonuçlarında her hangi bir risk görülürse amniosentez yapılır. Bebekten su alınır.Bu işlem sayesinde daha ileri seviyede inceleme yapılması mümkün olur.
24.-28 Haftalar
Üçüncü trimester olarak isimlendirilen bu süreçte 50 gr glukoz yükleme testi yapılır. Diğer adıyla şekerli su testi olan bu testin sonucuna bakılır. Testin sonucu 140’ dan yüksek ise 100gr OGTT testi yapılması gerekir.
Anne ve baba arasında bir kan uyuşmazlığı varsa 28.haftada IDC (Indirekt Coombs Testi) yapılır. Eğer bu test negatif sonuç verirse anne ve bebek arasında kan uyuşmazlığına bağlı olarak her hangi bir etkilenme olmadığı anlaşılır. Böyle bir durumda kan uyuşmazlığı iğnesi yapılır.
35.-37. Haftalar
Bu haftalar arasında Grup B Streptokok (bakteri) taraması oldukça önemli. Bu süreç gebeliğin son haftalarıdır. Bu süreçte bebeğin sıkıntıda olduğundan şüphe edilirse ve gün aşımı durumunda NST(Non Stress Test) çekilir.
Biyofizik profili NST’ ye ek olarak gerçekleştirilen ve aynı zamanda bebeğin durumunu değerlendirmeyi sağlayan başka bir test daha uygulanır. Yapılan testle sonucunda riskli durumlar saptanırsa ileri değerlendirme gerektirir. Bunun için de doppler ultrasonografi ölçümü gerçekleştirilir.