Duygusal Manipülasyon

Yeni dünya düzeninin konuşulduğu bu günlerde her kavram ayrı bir değerlendirilir oldu. Kitle iletişim araçları ve her bilgiye kolaylıkla ulaşmak da kavramları sorgular hale getirdi. Eskiden söylenen sözleri, reklamları ve siyasi konuşmaları yüzeysel olarak ele alırken günümüz dünyası işlerin göründüğünden öte olduğunu göstermeye başladı.

Söylene her güzel söz, iltifatın, onaylamanın aslında gizli yönleri olduğunu da ortaya koymaya başladı. Tam da bu noktada manipülasyon, duygusal manipülasyon konusu da oldukça kritik yer almaya başlamış durumda. Yazımızda sizlere “duygusal manipülasyon nedir?” sorusunu geniş açıdan ele almış bulunmaktayız.

Nedir Bu Manipülasyon Dedikleri?

Manipülasyon tam da psikolojinin merkezinde yer alan başlangıç ve sonuç noktasının psikoloji olduğu bir yönlendirme içeriğidir. Burada kritik nokta karşı tarafın hareketini, tavrını, yaklaşımını bunu manipüle eden kişinin lehine sonuç doğurması amaçlı olan bir durum olmasıdır. Yani manipüle eden (yönlendiren) kendi çıkar ve isteğine yönelik karşı tarafı yönlendirir ve bunu da çoğu zaman karşı tarafın iyiliğini düşünürmüş kisvesinde de hareket edebilen kişidir.

Manipülatör Kimdir Özellikleri Nelerdir?

Manipülatör size samimi, olumlu duygular dışında yaklaşan, kendi, amacına yönelik hareket ve sonuçlar topluluğunu elde etme amaçlı zihninizde oyunlar oynayan kişidir.

Bunu maddeler halinde sıralarsak:

• Yalanı adeta sanat gibi kullanır
• Doğrudan manevralar yerine karı tarafı dolaylı yollarla aşağılık, kompleks, suçlu psikolojisine sokma gayretindedir
• Zaaflara yönelik çalışarak psikolojik baskı sağlama gayretindedir
• Amaca yönelik her şey mubahtır parolasıyla agresif ve aşırı eleştirel olabilmekteler
• Manipülatörler egoist ve empati kavramıyla hiç karşılaşmamış olan profillerdir

Manipülasyon Teknikleri

Genel olarak yukarıda açıklamalarını yapmış olduğumuz manipülasyon kavramının daha net anlaşılabilmesi adına aşağıda sizler için çeşitleri hakkında da kısa bilgi vermeyi uygun bulduk. Elbette ki teknik sayısı çok olduğu için sizler için en çok kullanılanları hakkında bilgi veriyor olacağız:

• Tek Çare Yöntemi: Manipülatörün yapay bir problem yaratıp zaten kendisinde olan çözüme başvurulmasına yönelik bir beklenti amaçlı uygulanır. Sorunu üreten ve çözen manipülatördür ve bunu sadece kendisi bilmektedir.
• Öz Güven Eksikliğine Çalışma: Manipülatör aynı zamanda karşı tarafın zayıflıklarını da en başarılı şekilde analiz eden biridir. Öz güven eksikliğini kullanıp kendisini önemli karşı tarafı da pasif psikolojiye sokup kendini üste çıkartacak olan kişidir.
• Mahrum Bırakma: Her insanın hayatında olmazsa büyük eksiklikler yaşayacağı kişi, durumlar söz konusudur. Manipülatörün işi de bu olmazsa olmazları keşfedip onlardan mahrum bırakma tehdidi ile istediği davranışı karşı tarafa kabul ettirmeye yönelik olmaktadır. En geçerli manipülasyon tekniklerindendir.
• Daha Fazlasını İsteme Tekniği: Çıtayı yüksek tut sonuçta yine ne kazanırsan kardır diyen zihniyetin isim değiştirmiş halidir. Bunu en bilinen örneğiyle borç isteme durumunda yaşatır. Örneğin kabul edilemeyecek kadar yüksek meblağ borç istenir ama karşı taraf bunu veremeyeceği bilinir. Kişiye ikinci borç talebi daha makul içerikli ve kötü senaryolardan kurtarıcı olacakmış algısı da verilerek sonuca varılması durumuyla örneklendirilebilir.
• “Biz Müttefikiz”, “Aynı Taraftayız” Tekniği: İnsanoğlu oldu olası kendiyle benzer özelliklere sahip olanlara kendini daha yakın ve güvende hissetme eğiliminde olmuştur. Bu teknik de bu bilinen algı üzerine oynama tekniğidir adeta. Hayata bakış açısı çözülmüş olan karşı taraf manipülatörce istediği davranışa yönlendirilir.
• Duyguları Kullanma Tekniği: Herkesin zayıf noktaları ve “hayır” cevabını vermekte zorlanacağı durumları vardır. Bu noktaları tespit etme konusunda uzman manipülatör bu durumlarını üzerinde çalışarak sonuca varmaya çabalayacak olan kişidir.
• Korkut ve Rahatlat Tekniği: İyi polis ve kötü polisin her ikisi manipülatördür. Hem korku sebebini ortaya koyandır hem de bu durumdan kurtarıcı olarak kendini ortaya koyan kişidir. Tabi ki karı taraf bu akıl oyunlarının farkında değildir.

Kitle İletişim Araçları Bizi Nasıl Manipüle Etmekte

Kitle iletişim araçlarının zaten en temel amacı algı yönetimidir. Özellikle reklamlar yoluyla herhangi ürün ve hizmette sahip olunmama durumunu eksiklik olarak algılatıp kendisini satın almayanlara olumsuz duygular sebebi olurlar. Bir bakmışsınız ki hiç ihtiyacınız yokken maaşınızı bile aşan bir yeni cep telefonu almışsınız. Kitle iletişim araçları manipülasyonu çok yönlü olarak kullanan ve kullandıran durumdadırlar.

Siyasetin Manipülasyonu

Siyaset ortaya çıktı çıkalı azınlığın çoğunluğu yönetme psikolojisi ve iktidarı elinde bulundurma arzusu manipülasyon kavramına sıklıkla başvurulma sebebi olmuştur. Demokrasi ve eleştiri kültürü gelişmemiş toplumlara iktidardaki kişi/ kişiler hep onlar olmazsa olumsuz durumların olacağı manipülasyonunu yapmış durumdalar. Yine iktidardakilerin yanında olmayanların öteki, dışlanmış psikolojisine sokulması duygusal manipülasyonun en etkili kullanım alanlarındadır.

Kadın Erkek İlişkilerinde Manipülasyon

“Duygusal manipülasyon nedir?” sorusunun en anlaşılır açıklaması kadın erkek arasında gerçekleşen içerikleriyle en açıklayıcı halini alacaktır düşüncesindeyiz. Çünkü kadın da erkek de aslında ilişki yaşarlarken örtülü ya da açık bir üstünlük mücadelesinin de içerisindedirler.

Birbirlerinin hayatında üstünlük, baskı, sağlamak isteyen kadın-erkek zayıflık ve zaafları üzerinde de algı yönetimi yapabilmekteler. Genelde de ekonomik özgürlüğü elinde olmayan kadınlara yönelik aldatma konusunda çocuk ve ekonomik özgürlük kavramlarında erkelerin manipülatif hareketlerine fazlasıyla maruz kaldıkları üzücü olarak ortadır.

Son Sözlerle Duygusal Manipülasyon

“Duygusal manipülasyon nedir?” yazımızın sonuna gelmişken hiçbir zaman çaresiz olmadığımızın altını çizmek istedik. Manipülasyon art niyet ve olumsuz duyguların merkezinde karşı tarafı istenilen davranışlara yöneltirken karşı tarafı adeta hiç yerine koymaktır. Peki bu durumdan korunmanın yöntemi yok mudur? Elbette ki her şeyde olduğu gibi, madalyonun iki yüzü misali tezin antitezi de vardır.

Burada en önemli manipülasyondan korunma reçetesi ise farkındalık ve kendi kendimizle barışık olma durumudur. İnsanlar bir birey olarak öncelikle kendi çıkarlarını düşünecek ve elbette ki bunu karşı tarafın da en büyük hakkı olduğunu bilecek. Yani empati kavramının genelleştirilmesi çok büyük önem taşımaktadır.