D Vitamini Eksikliğinin İnsan Vücuduna Etkileri

Sağlıklı kemikleri oluşturma ve kemiklerin sağlığını korumak amacıyla D vitaminin varlığı oldukça mühimdir. Bunun temel nedeni, kemiğin birincil bileşenlerinden biri olan kalsiyumun yalnızca D vitamini varlığında vücudumuz tarafından emilebilmesidir. Güneş ışınları, ciltteki kimyasalı aktif vitamin (kalsiferol) formuna dönüştürebilmesiyle vücutta D vitaminleri üretilir. Peki, D vitamini eksikliğinin insan vücuduna etkileri nelerdir?

D Vitamininin Vücudumuza Etkisi

Cildimizin üretmekte olduğu bu D vitamini miktarları; günün her saatine, mevsimlere, cilt pigmentasyonuna bağlı şekilde çeşitli değişiklik gösterebilir. Yaşanılan yerle bağlantılı, yaşam tarzına bağlı, D vitaminlerinin üretimlerinde de çeşitli azalmalar olabilir veya tamamen yok olabilir de. Güneş kremi önlemli olsa dahi D vitamini üretimini bazen azaltabilir.

D Vitamini Nasıl Alınır?

Güneşe maruz kalmalar, çoğu kişi için D vitamini alabilmenin en kolay ve en güvenilir yoludur. Ellerin, yüzün, kolumuzun ve bacaklarımızın haftada iki ya da üç kez güneş ışığına maruz kalabilmesi, hafif bir hastalığın gelişmesi adına gereken sürenin yaklaşık olarak dörtte biri kadar sürüyor.

Güneşe fazla maruz kalmanın negatif etkileri de söz konusudur çünkü bu denli maruz kalma süresi yaşımıza, cilt tipimize, mevsimlere, günün saatleri gibi faktörlere bağlı şekilde değişiklik gösterebiliyor. Güneş kremi olmadan yalnızca altı gün boyunca güneş ışığına maruz kalmayı, 49 gün boyunca güneş ışığına hiç maruz kalmamayı telafi edebiliyor. Vücut yağları ise D vitamini fazlasını bu yağda depoluyor ve ihtiyaç duyulan dönemde serbest bırakıyor.

İdeal D Vitamini Seviyesi Nedir?

Düzenli bir biçimde güneş ışığına maruz kalmayan çoğu kişi, D vitamini emmede sıkıntılar yaşar. Bu nedenle D vitamini içeren multivitaminlerle birlikte kemik sağlığını desteklemek çok faydalı oluyor.

Önerilen günlük D vitamini oranları ise;

• 12 aya kadar çocuklar400
• 1-70 yaş arası kişiler 600 IU
• 70 yaşın üzerindeki bireyler için 800 UI seviyelerinde seyrediyor.

Ancak yaşlılar D vitamini eksikliği riskini altındadır. Çünkü güneşte vakit geçirme olasılıkları çok düşüktür, ciltlerinde güneş ışığını doğrudan D vitaminine çeviren çok daha az sayıda reseptör bulunuyor, besinlerden yeterli olarak d vitamini alamayabilirler ve emilimlerde çeşitli sorunlar çıkabilir.

D vitamini olmadan ise kemiklerimiz, yumuşak, ince ve kırılgan bir hale gelebilir. Yetersiz şekilde D vitamini alımları ayrıca osteoporoz ve bazı kanser türleri ile doğrudan bağlantılıdır. Güneş ışığından ya da çeşitli besin grubu olan kaynaklardan D vitaminini hiç edinmezseniz, D vitamini takviyesine ihtiyaçlarınız doğabilir.

D Vitamininin Faydaları Nelerdir?

Düzenli D vitamini alınmadığı zamanlarda bazı rahatsızlıklar gözlemleniyor.

Bunlar;

• Osteoporoz ya da halk arasında bilinen diğer bir isimle kemik erimesi: Yeterli şekilde D vitamini veyahut kalsiyum içeriğini almakta olan bireylerin kemiklerinin içerisindeki mineral kaybı çok hızlı bir biçimde yavaşlayabilir, kemik kırıkları azalabilir ve osteoporozu önlenebilir.
• Sedef Rahatsızlığı: D vitamini bileşenlerini cildimize uygulamak da çeşitli şekillerde sedef hastalığının tedavilerindeki edilmelerinde rol oynayabiliyor.
• Raşitizm: D vitamini ile ilgili olarak eksiklik yaşayan çocuklarda gözlemlenir, D vitamini takviyesi ile beraber tedavi edilebilir. şeklinde sıralanıyor. Bu nedenle mutlaka yeterli seviyede D vitamini alınmalıdır.

D Vitamini Kaynakları Nelerdir?

D vitamininin temel ve doğal olan kaynağı güneştir. D vitaminleri ultraviyole ışınlarının cilde temasının ardından da oluşmakta olan bazı metabolik süreçlerde üretiliyor. Bu nedenle, her gün, yüzümüz ve kollarımız açık, güneşin geliş açısına bağlı şekilde (en ideal olan saatler: 11.00-15.00) 20 ile 30 dakika arasında güneşlenme ile yeterli oranda D vitamini üretilebiliyor. Günlük olan D vitamini ihtiyacını yalnızca besinlerle sağlamamız mümkün değil. Çünkü besinlerle günlük olan ihtiyacın sadece %20’si karşılanıyor.

D Vitamini Eksikliği Kimlerde Görülür?

D vitamini eksikliği pek çok kişide görülebiliyor.

En sık şekilde görünen kişiler;

• Açık tenli kişiler
• Kapalı ortamda çalışan bireyler
• Yaşlılar
• Beslenme bozukluğu olan kişiler
• Çok Yüksek faktörlü güneş kremi kullanmakta olan insanlar
• Fazla şekilde kapalı giysiler giyenler
• Gebe ya da emziren kadınlar
• Böbrek hastalığı görülen kişiler
• Karaciğer rahatsızlığı olanlar

Bu özelliklere sahip olanlardır. Bu kişilerin D vitamini alımlarına çok dikkat etmeleri gerekmektedir.

D Vitamini Eksikliği ve Fazlalığında Ne Olur?

Uygun dozda D vitamini güvenli kabul edilmektedir. Fakat vücudumuza aşırı dozda D vitamini almanın bazı zararları olabilir. Alınacak gereğinden fazla miktarda olan D vitaminlerinin; mide bulantısı, kusma, bilinç kaybı, iştahsızlık, kabızlık, gerginlik, konfüzyon, yönelim bozukluğu, zayıflık, kalp ritmi sorunları, böbrek hasarları gibi çeşitli rahatsızlıklar görülebilir.

Ayrıca yüksek dozda alınan D vitamini; doku ve eklem kireçlenmesine, böbrek taşı oluşumlarına, yüksek tansiyona yaşamaya ya da kanda kalsiyum artışına sebep olabilmektedir. D vitamini eksikliği de, pek çok rahatsızlığa zemin hazırlayabilir. Gündelik yaşamımızda, kapalı olan ortamlarda çalışmak, açık hava aktivitelerinden uzak olmak ve yetersiz beslenmeye bağlı şekilde D vitamini eksikliğinde artış gözlemlenebiliyor. Bu nedenle D vitamini alımlarına çok dikkat edilmelidir.

Hamilelikte D Vitamini Eksikliği

Hamilelik dönemlerinde annenin ve çocuğun sağlığı için D vitamini kullanımları oldukça önem taşıyor. Anne karnında bebek, kalsiyum ihtiyaçlarının tamamını anneden karşıladığından dolayı annenin bu dönemlerde D vitamini düzeyinin çok yeterli şekilde alması gerekmektedir.

Hamilelikte D vitaminlerini eksik düzeylerde almak, bebeğin üzerinde çok kalıcı hasarların oluşmasına sebep olabilmektedir ve doğumdan sonra vitamin takviyesi ile birlikte de tam şekilde düzelme sağlanamamaktadır. Anne adayları 12. haftadan sonra D vitamini takviyesine mutlaka başlanılmalıdır ve emzirme dönemlerindeki altıncı aylarına dek bu alımlara mutlaka devam edilmelidir.

D vitamini Düzeyinizi Kontrol Altında Tutun

D vitamini takviyesi almakta olan bireylerin 6 ayda bir olarak vitamin ya da kalsiyum düzeylerini kontrol ettirmesi de mutlaka gerekiyor. Yeni başlamayı istiyorsanız öncesinde mutlaka gerekli olan testleri yaptırmalısınız. Çünkü D vitaminleri vücudunuzdaki seviyenize bağlı şekilde değişen miktarlarda genel olarak takviye tavsiye edilmektedir.