Web 3.0 Nedir?
Ağırlıklı olarak internet teknolojisiyle ilgilenenler, Web 3.0 nedir? Sorusuna yanıt arıyorlar. Web 3.0, “yapay zekalı“, semantik, birbirleri ile konuşan veri tabanları sayesinde kullanıcıların ilgilendikleri alanları keşfedebilen bir web dünyasıdır. Semantik web kavramını ön plana alan Web 3.0, internete bağlanan tüm cihazları kapsayabilecek bir web dünyasını yaratır.
İçindekiler
Web 3.0’ün web 2.0’dan Farkı Nedir?
Web 2.0 sanallaşma alanında bir devrim yaratmışken, Web 3.0 daha büyük bir gelişimi vaat eder. Web 2.0 sayesinde sosyal medyada anı paylaşımlarına yönelik kullanıcı geri dönüşlerini görme, yorum yapma, beğenme, etkileşim yükseltme, takip etme gibi eylemler hayata girmiştir.
Web 3.0 sayesinde ise kullanıcıların isteklerine göre paylaşım sunma, eleme gerçekleştirme, kesin olarak görülmek istenen gönderileri ve diğer şeyleri belirlememe üzerine analizler yapabilmek mümkün hale gelir. Daha doğrusu semantik kavramlar açığa çıkar.
Web 3.0’ın Özellikleri
Web 3.0, yüksek oranda etkileşim özelliğine sahiptir. Web 3.0’ün sahip olduğu diğer özellikler:
- Çevrim içi sezgisel arama,
- Nesnelerin interneti,
- Kullanıcı ilgi alanlarına göre paylaşım sunmaya yönelik analizler,
- Semantik çalışma sistemi,
Bu nitelikler, web dünyasına dair detaylar üzerinden daha hızlı ve anlaşılır bir alanı oluşturabilecek olan Web 3.0’e aittir.
Semantik Nedir?
Semantik, en temel halinde kelimelerin içerdiği anlamları ifade eder. Web 3.0 ile birlikte yazıların içinde yer alan kelimelerden ziyade onların anlam bütünlüğü ön plana geçer. Arama motorları bu yol ile çok daha akıllı hale gelirler.
Semantik Web 3.0 sayesinde arama motoru, girişi yapılan semantik kelimeler üzerinden ne bulunmak istendiğini kısa sürede anlar ve en doğru arama sonuçlarına yönlendirir. Anlam bilimi olan Semantik, Web 3.0 teknolojisinin temellerinden biri olarak, insanlar ve yazılımlar arasında anlamsal ilişkinin kurgulanmasını sağlar. Bu sayede makineler ve insanlar arasında daha fazla etkileşim ön plana çıkar.
Web 3.0 Projeleri Nelerdir?
Web 3.0 projeleri internetin yeni değişiminin semantik web haline gelmesi ile ortaya çıktı. İlk olarak makinelerin analiz ve yapay zeka kabiliyetleri gelişti ve ardından Web 3.0 ortaya çıktı. Web 3.0’ın ortaya çıkışı ile gerçek hayatı da etkileyen pek çok yeni proje üretildi. Projelerin başında ise kripto para protokolleri yer alırlar.
Web 3.0 projeleri şu şekildedir:
- Theta Network: Video paylaşımların yapılabilmesi için tasarlanmıştır. Blockchain ile birlikte çalışan bir bağlantı tipidir.
- Chainlink: Merkeziyetsiz olarak tanımlanan Oracle ağı bulunduran Chainlink, ödeme şekilleri meydana getirir. Blockchain harici geri dönüşleri ve etkileşimleri güvenle gerçekleştirir.
- Filecoin: Merkezi olmayan depolama sistemidir.
- The Graph: Bir indeks protokolü olarak verileri sorgulamak için oluşturulmuştur.
- Helium: Kablosuz cihazların aralarında daha teknolojik bir bağlantı kurabilmelerini hedefleyen çalışmadır.
Tüm bu prtokoller Web 3.0 sayesinde var edilen projelerdir. Pek çoğu, gerçek hayat içerisinde yer alan bazı işlemleri web dünyası üzerinden çok daha hızlı ve basit şekilde yapabilmeyi sağlarlar.
Web 3.0 İlkeleri Neler?
Web 3.0’ün ilkelerinden biri, açık kaynak kodlu sistem üzerinden çalışmasıdır.
Web 3.0’e dair diğer ilkeler:
- Semantik bilgi analizi sunma,
- Doğrulanır ve güvenli iletişim sağlama,
- Altyapı güvenliğini ön planda tutma,
- Kişinin özel hayatına ve kişisel bilgilerine saygı,
Tüm bu ilkeler kapsamında Web 3.0 protokollerinden ve dünyasından yararlanılır.
Web 3.0 Güvenli mi?
Web 3.0 açıklanan ilkeleri kapsamında insanların kişisel bilgilerine zarar vermez. Web 3.0’e dair yazılımlar yüksek güvenlilik protokolleri ile eşdeğer programlandıklarından, fikir değiştirmeye yönelik bir komutları bulunmaz. Bu durumda yazılımlar kötü niyetli yazılım olma tercihi verilmemiş olan tasarımlardır. Web 2.0’da bilgilere dair güvenliğin bir kısmı insanlar elindedir ve açıkların oluşmasına yönelik risk bulunur. Web 3.0 daha gelişmiş bir teknoloji üzerinde altyapı ve iletişim güvenliği açısından öndedir.
Web 1.0 ve Web 3.0 Arasında Ne Fark Var?
Web 1.0, anılarını ve fikirlerini paylaşmak isteyen internet kullanıcılarına hitap eder. Web 1.0 ile gönderiler okunur ancak onlara geri dönüş yapılamaz. Diğer bir ifade ile geri dönüş üzerinden etkileşimi sağlama mümkün değildir. Ancak Web 3.0, isteklerine göre paylaşım sunan, kelime anlamına yönelik analiz yapan, güvenlik sunan, veri depolama gerçekleştirilebilen, etkileşimi yükselten, para transferleri, beğeniler yapılabilen bir web dünyası yaratır.
Büyük Veri ve Web 3.0
Web 3.0’ün gündeme gelmesi ile ortaya çıkan diğer bir unsur ise “ Büyük Veri“ olmuştur. Web 3.0 ile oldukça geniş bir veri bütünün depolanabilmesi mümkündür. Verilerin içerdiği pek çok bilgi ile geniş bir bilgi ağının oluşmasına sebep olacağından, Web 3.0’ün Büyük Veri teknolojisini önümüze çıkaracağı ifade edilmiştir. Semantik olarak verileri analiz eden ve devasa bir veri ağı oluşturabilen sistemler sayesinde, arama sonuçlarında mükemmelliğin elde edilebileceği açıklanır.
Web 3.0 Faydaları Neler?
Web 3.0’ün faydaları, gerçek yaşamı etkileyebilecek bir dizi işlem olarak görülür. Örneğin Web 3.0 teknolojisi sayesinde coin projeleri öne çıkmıştır. Sanal paranın oluşumu ardından gelen pek çok merkeziyetsiz finansal işlem protokolü Web 3.0’ün ürünleri olarak görülürler. Hızlı transferler, merkeziyetsiz veri depolama, nesnelerin interneti ile komuta göre hareket eden araçlar yapma, akıllı şehirleri oluşturma gibi pek çok işlemin temelinde Web 0.3 vardır. Bu açıdan Web 3.0’ün faydası çok daha teknolojik, zamandan tasarruf sunan ve yapay zekadan yardım alınan eylemleri web dünyasında gerçekleştirmedir.
Web 3.0 Çağı Nedir?
Web 3.0 çağı Web 2.0 çağı ardından gelen ve semantik veri analizlerinin önde olduğu bir çağdır. Web dünyasında artık gerçek hayata etki eden pek çok proje bulunur. Paneller, semantik mantığı kullanan yazılım ve sistemler ortaya çıktığında Web 3.0 çağına giriş yapıldığı ifade edilmiştir.