Apandisit Belirtileri
Apendiks, girişi kalın bağırsağa bağlı olan karnın sağ alt kısmında yer alan bir organdır. Çocukluk çağında daha büyük olan bu organ yetişkinlik dönemi ile birlikte küçülmeye başlar. Ortalama 9 ile 30 cm arasındadır. Çocukluk çağında büyük olan bu organ büyümeyle orantılı olarak küçülür. Yetişkinlerde daha küçük boyuttadır.
İçindekiler
Apendiks Nasıl Bir Organdır?
Apendiks kalın bağırsağın bir uzantısıdır ve tüp şeklindedir. Bir ucu kördür. Herhangi bir nedenden dolayı bağırsak florası bozulursa apendiksten yararlı bakteriler bağırsağa geçer. Önceki yıllarda yapılan araştırmalarda apendiksin herhangi bir işe yaramadığı söylense de durum böyle değildir. Bağırsak florasının deposu olan bu organ bağışıklık sistemi için çok yararlıdır. Bağışıklık sisteminin vazgeçilmez elamanı olan B lenfositleri bu organda olgunlaşır. Özellikle fetüsün bünyesinde bazı yararlı hormonlar salgılayarak vücut dengesine katkı sağlar. Gerekmedikçe alınmamalıdır.
Apandisit Nedir?
Apandisit apendiksin iltihaplanmasına verilen isimdir. Apendiks tıkandığı zaman iç basıncı yükselir. İç basınç yükselince organın beslenmesi ve kanlanması bozulur. Erken tanı konulmazsa organ patlayarak tüm karın boşluğuna yayılır. Bu durum oldukça riskli ve tedavisi uzun süren bir durumdur.
Apandisit Belirtileri
Apandisit belirtileri hemen hemen her kişide aynı şekilde seyreder. Belirtiler her ne kadar aynı olsa da bazı spesifik belirtileri farklıdır. Apandisit belirtileri şiddetli ve ani gelişir. Gelin bu belirtileri hep birlikte inceleyelim.
- Karın ağrısı
- Bulantı
- Kusma
- Kalp hızında artış
- Gaz çıkaramama
- İştahsızlık
- Hasta bulunduğu yerden ayrılamaz. Ağrı ve terleme aynı olduğu için kişiyi çok zorlar.
Apandisit Ağrısı Nasıl Olur?
Apandisitte görülen karın ağrısı bıçak saplanır tarzdadır. Hasta karnına dokundurmak istemez. Apandisitin en spesifik belirtisi akut batın denilen durumdur. Hastanın karnı tahta gibidir ve kan tahlillerinde lökosit oranı çok yükselmiştir. Ağrı daha çok karnın alt bölgesinde yaygın olarak hissedilir. Bazı kişilerde bacağa ve bele vurabilir. Hasta hareket ettiği zaman ağrı şiddetlenerek artar. Ağrı aniden başlar ve gittikçe şiddetlenir. Dinlenme ile ağrı geçmez.
Apandisitin Tedavisi Nasıldır?
Apandisit tedavisi hızlı yapılmalıdır. Hastaya teşhis konulur konulmaz operasyona alınmalıdır. Geç kalınan durumlarda apendiks patlayarak tüm batın boşluğunun iltihap ile dolmasına neden olabilir. Apandisit ameliyatı genel anestezi altında yapılır. Ameliyat laparoskopik olarak yapıldığı gibi batın açılarak da yapılabilir. Ameliyatın şekline cerrah karar verir. Laparoskopik ameliyatta karnın belli bölgelerinden delikler açılarak apendiks alınır.
Açık ameliyata göre daha avantajlıdır ve hasta daha çabuk iyileşir. Açık ameliyatta hastanın iyileşmesi bazen 2 haftayı bulabilir. Ameliyat ile alınan apendiks incelenmek üzere patolojiye gönderilir. Eğer ki apandiks patlamış ise tedavi farklı yapılır. Böyle durumlarda tüm batın açılır ve karın boşluğu temizlenir. Daha sonra hastaya antibiyotik başlanır. Hasta ameliyattan 2 gün sonra hastaneden ayrılabilir.
Ameliyat Sonrası Nelere Dikkat Edilmelidir?
Ameliyat sonrası hasta bazı hususlara dikkat etmek zorundadır. Ameliyat yerinin pansumanı özenle ve her gün yapılmalıdır. Hasta ağır işlerden kaçınmalıdır. Ağrısı çok fazla olmaz, ama ağrı olduğu zaman ağrı kesici alınabilir. Hastanın beslenmesi çok önemlidir. Hasta ilk haftalarda kabız ve ishal olmaktan kaçınmalıdır.
Bunun için diyeti ayarlanır. Diyette lifli gıdalar olmalıdır. Hasta ağır eşyalar kaldırmamalıdır. Bol su içmelidir. Sağlıklı yaşamak, bol sebze meyve tüketmek hem bağışıklık sistemi hemde sindirim sistemi için çok önemlidir. Düzenli spor yapmak önemlidir.
Çocuklarda Apandisit Olur Mu?
Apandisit her yaşta görülen bir sağlık sorunu olmasına rağmen çocuklarda da sıklıkla görülür. Daha çok 6-12 yaş aralığında sık görülür. Çocuklarda görülen apandisit bazı hastalıklar ile karışabilir. Karın ağrısı ve ateş birçok hastalıkta görülen belirtiler olduğu için apandisit tanısı gecikebilir. Böyle durumlarda mutlaka kan tahlili ve görüntüleme yöntemlere kullanılmalıdır.
Özellikle küçük çocuklar belirtileri sözel olarak anlatamadığı için tanı koymak biraz zorlaşabilir. Elle yapılan doktor muayenesi hastalığa dair özel ipuçları verebilir. Tedavisi tıpkı yetişkinlerde olduğu gibi cerrahidir. Çocuklar büyüme çağında olduğu için iyileşme süreleri daha çabuktur. Ameliyat sonrası daha hızlı şekilde hastaneden taburcu olabilirler.
Apandisitten Korunmak İçin Ne Yapılır?
Apandisitten korunmak için herhangi bir yol yoktur. Bazı beslenme tüyoları ile apandisit engellenebilir. Bazı çekirdekli gıdalar özellikle çocuklarda tıkanmaya neden olabilir. Sürekli kabız olmak taşlaşmış dışkıya neden olur, buda apandisiti tetikler. Bazen de herhangi bir durum olmadan da apandisit olabilir. Özellikle çocuklarda viral enfeksiyonlar apandisitin hemen hemen tek nedenidir.
Apandisit Tedavi Edilmezse Nasıl Sonuçlanır?
Apandisit erken teşhis edilmezse sonuçları kötü olan bir hastalıktır. Bazı özel durumlarda antibiyotik başlanarak operasyon ertelenebilir. Ancak ertelenen operasyonlarda hasta mutlaka yakından takip edilmelidir. Ameliyatta gecikilirse apandisit patlar ve karında olan tüm organları enfekte edebilir.
Tıp dilinde peritonit olarak adlandırılan bu durum çok risklidir. Acil müdahale gerektirir. Tedavi edilmeyen veya ertelenen vakalarda septik şok gelişebilir. O yüzden acil ve erken müdahale her zaman hayat kurtarır. Erken teşhis edilen hastalarda hastanede yatış süresi bir gün iken perfore olan hastalarda yatış süresi bir haftaya kadar uzamaktadır.
Hamilelerde Apandisit Olur Mu?
Apandisit her yaşta görülen bir sağlık sorunu olduğu için gebelerde de görülebilir. Gebelerde görülme sıklığı iki bin gebede birdir. Daha çok 20. haftadan sonra görülmektedir. Gebelerde görülen apandisit sorunu da yine cerrahi olarak tedavi edilir.
Hatta gebelerde en çok cerrahi operasyon gerektiren tek neden apandisittir. Genel anestezi gebelerde tehlikeli olsa bile kar zarar durumuna göre karar verilerek tedbir alınır. Operasyon yapılmazsa anne ve bebek için risk oluşabilir. Apandisit geçiren gebelerin belli bir oranında erken doğum görülebilir. Hastanede kalış süresi kişinin duruma göre değişir.