En Yaygın Kullanılan Psikoterapi Türleri
Psikoterapi; Duygu ve davranışların beraberinde ruhsal halinizde oluşan sorunların çözülmesiyle beraber psikolojik dengeyi koruyabilmek ve daha da geliştirilmesine yönelik destek süreçlerinde konuşmaya dayalı bir tekniktir.
Psikoterapi eğitimi almış bir uzman eşliğinde hayatınızda yaşadığınız zorluk ve sıkıntıları, ruhsal hastalıklarınızı ki bunların içinde fobileriniz, panik atak travmalarınız, OKB(obsesif kompulsif bozukluk), depresyon, madde bağımlılıkları, aneroksi gibi yeme bozukluklarınızda yada narsistlik gibi kişilik bozuklukların tedavisini yaparken birde bunların yanında evliliklerde eşler arası oluşan şiddetli geçimsizlik yada boşanma durumlarını, iş bulamama, işten atılma gibi toplum ne düşünür baskısıyla kendini başarısız gibi gördüğü durumlarda, fiziksel ve cinsel travma yaşadığımız durumlarda ya da uyku düzensizlikleri sonucu yaşanılan sorunları ele alarak bir çok kişisel yada toplumsal olarak kendimizde sorun olarak gördüğümüz her şeyi psikoterapi kendi içinde farklı bireysel terapi yollarına ayrılarak insanların kendi içinde yaşadıkları psikolojik süreci yeniden adlandırmasını sağlamaktadır.
Geçmişte yaşadıklarımız ile günümüz de ki sorunların arasındaki bağları kurarak bugünü daha bilinçli ve doğru yaşamamıza yardımcı olur. Kurduğumuz bağlar ile sorunlar ile baş etme süreci güçlenir, empati duygusu gelişerek geçmiş ile bugün arasındaki o köprüyü sağlamlaştırarak yaşamsal stresi azaltır ve sağlıklı bir düşünceyle sorunlarla baş etmemizi sağlar.
Ayrıca her zaman bireyin sorunlarını iyileştirmek için değil aynı zamanda insanın iç dünyasına yolculuk yapmalarını sağlar bu sayede de kendini dinlemeyi, yaptığı yanlışlar ile yüzleşmeyi, kendiyle barışmayı ve kendi yaralarını kendi sarmayı öğrenerek daha güçlü bir birey olarak hayata bakış açısı değişir.
İçindekiler
Psikoterapi Kimler Tarafından Yapılır?
Bu alanda eğitimini tamamlamış psikiyatri ya da klinik psikologlar tarafından yapılır. Psikiyatri uzmanı, aldıkları tıp eğitiminin sonunda psikiyatri eğitimini tamamlamak için psikoterapiler ile ruhsal sorunları medikal yöntemleri ile ele alarak tedavi eden tıp doktorlarıdır. Psikiyatri uzmanı hastalıkta tedavi ve teşhis de bulabilme yetkisine sahiptir.
Klinik psikologlar, psikoloji lisansı tamamladıktan sonra aldıkları doktora programında psikoterapi eğitimleri ile psikoterapist olabilirler. Klinik psikologlar hastalıkta tedavi ve teşhis te bulabilme yetkisine sahip değillerdir.
Yaygın Psikoterapi Türleri
Birçok hastalık için birçok yöntem bulunmaktadır. Hastalık durumuna göre psikoterapistler bu türlerin kombinasyonunu kullanarak size uygulayabilirler. Bu durumda en yaygın kullanılan psikoterapi türleri aşağıda listelenmiştir.
- Bilinsel Davranışcı Terapi
- Kişisel Arası Terapi
- Dinamik Psikoterapi
- Aile ve Çift Terapisi
- Oyun Terapisi
- Cinsel Terapi
- Diyalektik Davranış Terapisi (DBT)
- Kabul ve Kararlılık Terapisi (ACT)
- Pozlama Terapisi
Bilinçsel Davranışçı Terapi:
Sizi ve çevrenizdeki olumsuz etkileyebilecek davranış ve düşüncelerinizi size kurallı bir şekilde size göstererek bu durumu gözden geçirmenizi sağlar ve daha olumlu yaklaşım ve düşüncelerde olmanıza yardımcı olur.
Kişiler Arası Terapi:
Arkadaşlar yada ailelerimiz gibi bir çok kişi ile aramızda yaşadığımız sorunlar sonucu başvurulan bu terapi yöntemi ile kişiler arası yaşadığınız problemleri düzeltmeye yardımcı olmaktadır.
Dinamik Psikoterapi:
Kişinin her konuda kaygılı ya da karamsar olması durumunda bu terapi yöntemi ile bilinç dışı yaptığımız bu davranış ve düşüncelerinize odaklanmanızı sağlayarak bunlara çözüm yolu bulmayı ve size yardımcı olmayı sağlamaktadır.
Aile ve Çift Terapisi:
Ailede ki bireylerin ve evli çiftlerin birbirlerini anlamasına, aralarında oluşan sorunlara çözüm bulmayı sağlayarak daha sağlıklı bir ilişki yürütmenizi sağlamaktadır.
Oyun Terapisi:
Çocukta oluşan problemleri çözümlemek için size söyleyemediği ya da gösteremediği duyguları ve davranışlarını ortaya çıkarma ve çocuğu bununla yüzleştirerek çözüm bulmayı hedeflemektedir. Bu terapi sayesinde, yemek yeme problemi yada tuvalet problemi yaşayanlar, çekingenlik, saldırganlık gibi çocukta oluşan sorunları çözümü sağlanmaktadır.
Cinsel Terapi:
Cinsel ilişki yaşama yada yaşayamama gibi durumlarda ve bu durumda kişisel yada toplum tarafından bastırılmış duyguları olan bireylerin duygularını ortaya çıkarmaya ve sorunlarını çözmeyi hedeflemektedir.
Diyalektik davranış terapisi (DBT):
Sınır da kişilik bozukluğu(BPD) yaşayan ve bu durumdan kurtulmak isteyen bireylere yardım etmek ve bu durumdan onları kurtarmaya dayalı bir terapidir. Değişken duygu bozukluklarının yanında intihar etmek düşüncesi, kendini yaralayarak zarar verme ve madde bağımlılıkları gibi davranışları değiştirmeyi hedefleyen terapi yöntemidir.
Kabul ve Kararlılık Terapisi (ACT):
Kaygı bozukluğu(Anksiyete) ve depresyon gibi olan duygusal bozukluklar en yaygın görülen psikiyatrik problemlerdendir. Anksiyete ve depresyon ergenlik dönemlerinde başlayan ve o zamanlarda olan bireylerde sık görülür. Kabul ve Kararlılık Terapisi (ACT) ise birey de kendi farkındalığını arttırarak ve kabul etme temelli uygulama içeren bir terapi yöntemidir.
Kabul ve Kararlılık Terapisi kişinin içsel vereceği tepkileri tanımasını ve farkında olmasını sağlarken bunları içine atmadan dış dünyaya karşı vereceği tepkileri anlamasını ve kendini düzenlemesini hedeflemektedir. Kabul ve kararlılık terapisi’ nde 6 yöntem uygulanır; Kabul, An ile hissetmek, Bilişsel ayırma, Bağlamsal benlik, Değerler ve Kararlılık gibi yöntemleri uygulayarak duygusal bozuklukların tedavisi çözümlenmesi sağlanmaktadır.
Pozlama Terapisi:
Diğer adı Maruz kalma terapisi olan ve TSSB(Travma Sonrası Stres Bozukluğu) gibi davranışsal bozukları tedavi eden bir terapi yöntemi olarak kabul edilir. Bunu terapinin amacı bireyin kendisi için korkutucu olan ve kaygı uyandırmasına sebep olduğu düşünülen durumlara veya düşüncelere bunlarla birlikte hatırlamaya çalıştıkları hatıralarına cevap olarak bireylerin ki bu onların çoğunlukla kaçındıkları durumları öğrenmesidir.
Buna örnek olarak tecavüz e uğrayan ya da bundan kurtulan biri tekrar yaşamaktan korktuğu için tüm kurabileceği ilişkilerden başlayabilir. Bu kaçınma durumu ise onlar bir güvenlik arayışı veya koruyucu bir kalkandır. Ama bu kaçınma durumu daha da aşırı hale gelebilir ve bu şekilde kişinin yaşam kalitesi azalabilir ve onu istemediği bir çok olumsuz faktöre itebilir.
Ailesi ve arkadaşları ile teması kesebilir veya iş hayatındaki ilişkilerde zorluk yaşayabilir. Bu tedavi yöntemi ile kişi korku duyduğu ya da kaçtığı şeylerle aktif olarak yüzleşmesi sağlanarak yapılır bu sayede kişinin kaygısı ve korkusunun giderek azaldığını görülebilir.